STEEER-AF. Prewencja udaru mózgu i terapia kontroli rytmu: Program ewaluacyjny Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w randomizowanym badaniu klastrowym u pacjentów z migotaniem przedsionków
Autor opracowania:
Maria Trusz-Gluza
Cel:
Migotanie przedsionków (AF) to powszechny, złożony i wysoce zmienny problem medyczny, który dotyczy całej opieki zdrowotnej. Wiadomo, że opieka zgodna z wytycznymi poprawia efekty leczenia pacjentów z AF. Dlatego celem badania STEEER-AF była próba odpowiedzi na pytanie, czy edukacja ukierunkowana na personel medyczny i dotycząca tych wytycznych poprawia opiekę nad pacjentami z AF.
Materiał i metodyka:
Było to pierwsze randomizowane badanie podjęte z inicjatywy ESC we współpracy z EHRA i ESC Council on Stroke, które przeprowadzono w 6 krajach Europy, także w Polsce (koordynator – prof. Maciej Sterliński). Wybrane ośrodki randomizowano do jednej z dwóch grup. Do grupy interwencyjnej zaliczono ośrodki, w których personel medyczny odbywał trwające średnio 9,2 godziny szkolenie w trybie zdalnym ukierunkowane na zasady prewencji udaru mózgu, kontroli rytmu serca oraz opieki zintegrowanej. W grupie kontrolnej utrzymano stosowane dotąd standardowe zasady postępowania. Pierwszorzędowymi punktami końcowymi była adherencja do zaleceń w klasie I i III dotyczących wytycznych ESC 2016/2020 na poziomie każdego indywidualnego pacjenta w zakresie prewencji udaru i kontroli rytmu serca wyjściowo i po 6-9 miesiącach po randomizacji.
Wyniki:
Badanie przeprowadzono w 70 ośrodkach, objęło 739 pracowników służby zdrowia i 1732 pacjentów z AF. Charakterystyka pacjentów: wiek – 68,9 lat, kobiety – 37,4%, AF pierwsze rozpoznanie – 16,3%, napadowe – 37,9%, przetrwałe 27,9%, przetrwałe długotrwałe – 3,8%, utrwalone – 14,1%. Adherencja do ESC zaleceń w zakresie prewencji udaru wynosiła w grupie kontrolnej wyjściowo 58,6% a powtórnie 60,9%, natomiast w grupie interwencyjnej odpowiednio 63,4% i 67,5%. W przypadku zaleceń dotyczących kontroli rytmu serca w grupie kontrolnej adherencja wynosiła 20,5% oraz 22,9%. W grupie interwencyjnej uzyskano istotny wzrost o 51% z 21,4% do 33,9%.
Wnioski:
Badanie STEEER-AF wykazało, że celowana edukacja personelu medycznego może poprawić adherencję do wytycznych na poziomie pacjentów.